8 Eylül Dünya Fizyoterapistler Günü Kutlu Olsun!
8 Eylül 1951'de kurulan Dünya Fizik Tedavi Konfederasyonu (WCPT), eğitimde araştırmanın kullanımını teşvik ederek ve fikir alışverişinde bulunarak uluslararası sağlığı geliştirmeyi hedefliyor. Bu nedenle 8 Eylül, dünyanın 101 ülkesinden fizik tedavi camiasının birlik ve dayanışmasına işaret eden ve fizyoterapi mesleğinin hasta rehabilitasyonuna katkısını vurgulayan bir gün olarak kurulmuştur.
Fizyoterapist Kimdir?
Fizyoterapistler, kanıta dayalı uygulamaları kullanarak yaşam boyu insan performansını geliştirmek, sürdürmek ve eski haline getirmekten sorumlu sağlık profesyonelleridir. Ağrı, yaralanma, hastalık veya diğer bozukluklarla ilişkili durumları tedavi eder veya önler. Fizyoterapi, hastalara klinik ortamlar dışında durumlarını yönetme ve bağımsızlıklarını sürdürme yetkisi verir.
Çoğu Avrupa ülkesindeki fizyoterapi eğitimi, fizyoterapistlerin hastaları değerlendirme, tanı, tedavi ve taburculuklarında bağımsız olarak pratik yapmalarına olanak sağlar. Ciddi patolojiyi tanımlamak için eğitilmiş birçok fizyoterapist, hastaların tıbbi taramasını üstlenmeye ve buna göre sevk etmeye yetkilidir. Bazı ülkelerde, eğitimli fizyoterapistler enjeksiyonları uygulama veya belirli ilaçları reçete etme yetkisine sahiptir.
Türkiye'de Fizyoterapistlerin Oranları
OECD Ülkeleri 1000 Kişiye Düşen Fizyoterapist Sayısı, 2016
Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Fizyoterapistler
Fizyoterapistler, kas-iskelet sistemi, nörolojik, kardiyorespiratuvar, pediatrik ve diğer durumlar için tarama ve uygun tedavi veya sevk sağlama yetenekleri olan kaliteli sağlık hizmetlerinin önemli sağlayıcıları olarak konumlandırılmıştır. Fizyoterapistlerin birinci basamak sağlık hizmetlerine katılımı, sağlık hizmetlerine yönelik artan talebi ve bu hizmetlerin Avrupa çapında sunulmasıyla ilişkili artan maliyetlerin karşılanmasına katkıda bulunur. Fizyoterapi, bu artan talebi karşılamak için etkili, nispeten düşük maliyetli, yüksek değerli bir seçenektir (1,2,3). Birinci basamakta fizyoterapinin güvenliği ve etkinliği, diğer tıbbi hizmetlerin yüksek ve aşırı kullanımını azaltmada etkilidir. (4)
Birinci basamakta fizyoterapinin sağlık ve ekonomik faydaları
Birinci basamak sağlık hizmetlerinde fizyoterapi ve rehabilitasyon; bekleme sürelerini azalttığı, hastaları kontrol altına aldığı, durumlarını yönetmelerine ve daha bağımsız yaşamalarına olanak sağladığı ve akut sorunların kronikleşmesini önleyerek ve uzun vadeli ağrı ve sakatlığı azaltarak sağlık sonuçlarını iyileştirdiği gösterilmiştir. (5- The Scottish Government, 2015; 6- The Chartered Society of Physiotherapy, 2019 ) Ayrıca tedavi maliyetlerini düşürür ve ilaç reçeteleme oranlarını düşürür (7).
Hastaların fizyoterapist liderliğindeki kas-iskelet sistemi hizmetlerinde bakım kalitesi algısı, standart bir muayenehane grubundakinden önemli ölçüde daha yüksektir. Bu bakım modeli, hastaların beklentilerini karşılıyor gibi görünmekte ve kendi kendine yönetim için tavsiye ve talimatları takip etme niyetinde artışa neden olmaktadır.(8)
İngiltere'de uzun süreli rahatsızlıkları olan hastalar için fizyoterapi de dahil olmak üzere multidisipliner bir birinci basamak ekip projesinin acil servise devam oranını %15 azalttığı, hastaneye acil başvuruları %55 azalttığı, hastaların fonksiyonlarını %75 iyileştirdiği ve anksiyeteleri %50 oranında azalttığı ve akut hastane ortamında tedaviye kıyasla bakım maliyetlerini düşürdüğü bildirilmiştir.(9) Bu çalışmaların bulguları, birinci basamak fizyoterapisinin hasta merkezli bakımı şekillendirme, erişimi iyileştirme ve ilişkili sağlık ve ekonomik faydalarla birlikte en uygun düzeyde kaliteli bakım sunma fırsatı sağladığını göstermektedir.
Hedefe yönelik egzersiz reçetesinin kanserle yaşayan toplumdaki insanların sağlığını iyileştirebileceğinden ve maliyet açısından faydası olduğuna dair artan kanıtlar vardır. (8) Reçeteli egzersiz, teşhis sonrası kilo alımını ele alarak daha iyi hayatta kalma oranlarına da katkıda bulunabilir.
Yaşlı insanlarda fonksiyonel hareketliliği, kemik sağlığını, gücü ve dengeyi eski haline getirmek ve sürdürmek için fizyoterapi, düşme riskini ve düşmeleri halinde yaralanma riskini önemli ölçüde azaltabilir. 2014 yılında, Chartered Society of Physiotherapy Falls Prevention Economic Model, 65 yaşın üzerindeki düşme riski altında olan herkesin birinci basamakta fizyoterapiye yönlendirilmesi durumunda, bunun şu anda acil servis bölümünde yatan hasta sayısını azaltabileceğini buldu. 225300 düşüş vakasının önlenebilmesi, İngiltere sağlık hizmetine her yıl 331 milyon £ tasarruf sağladı. Fizyoterapiye harcanan her 1 poundun 1,50 pound yatırım getirisi sağladığını hesapladılar. (10)
Yaşlılarda düşme ve kronik obstrüktif hava yolu hastalığı (KOAH), yaşlıların hastaneye yatırılmasının ve toplumda sosyal bakıma ihtiyaç duymasının ana nedenlerinden ikisidir. Ayrıca, birinci basamak fizyoterapisinin büyük bir etkisi olabileceği iki alandır. İngiltere'de KOAH hastaları için fizyoterapi tarafından yürütülen pulmoner rehabilitasyon sınıfları, bu hastaların hastaneye yatırılma olasılığının azalmasına neden oldu. Kabul edilenler hastanede daha az zaman geçirdiler ve taburcu olduktan sonra yeniden kabul edilme olasılıkları %26 daha azdı. (11)
Bir fizyoterapistle tedaviye başlayan daha az hasta radyolojik araştırmalar ve uzman değerlendirmeleri için sevk aldı. Bel ağrısı ve erken osteoartrit gibi yaygın kas iskelet sistemi hastalıkları alt gruplarında aşırı ve gereksiz sevklerin yaygın olduğu ve hastaların bu hizmetleri talep etmede genellikle aktif oldukları bilinmektedir.(12)
Boyun ağrısı için manuel terapi ve pratisyen hekim bakımının maliyet etkinliği üzerine yapılan bir çalışmada manuel terapi grubundaki toplam maliyet, genel pratisyen bakımı gruplarındaki maliyetlerin yaklaşık üçte biri kadar hesaplanmıştır. Manuel Terapi maliyeti ortalama, 447€; genel pratisyen bakımı maliyeti ortalama 1379 €. (13)
Daha özerk rollere sahip fizyoterapistler, kas iskelet sistemi hastalıklı bireyler için yeterli bir şekilde geçerli bir tanı sağlayabilir ve gerektiğinde onları diğer sağlayıcılara verimli bir şekilde yönlendirebilir. Son olarak, fizyoterapistleri birinci basamak sağlık ekiplerine entegre etmek, doktorların vaka yükü yönetimini iyileştirebilir, gereksiz teşhis testleri veya sevkleri azaltabilir ve kas iskelet sistemi problemi olan kişilerin bakımını geliştirebilir.(14)
Kaynakça
1) Mitchell JM and De Lissovoy G (1997) A comparison of resource use and cost in direct access versus physician referral episodes of physical therapy. Physical Therapy 77, 10–18.(PMID:8996459)
2) Ojha HA, Snyder RS and Davenport TE (2014) Direct access compared with referred physical therapy episodes of care: a systematic review. Physical Therapy 94, 14–30.(PMID:24029295)
3) Marks D, Bisset L, Comans T, Thomas M, Ng SK, O’Leary S, Conaghan PG and Scuffham PA, (2016. a) Increasing capacity for the treatment of common musculoskeletal problems: a non-inferiority RCT and economic analysis of corticosteroid injection for shoulder pain comparing a physiotherapist and orthopaedic surgeon. PloS One 11, e0162679.
4) Swinkels IC, Kooijman MK, Spreeuwenberg PM, Bossen D, Leemrijse CJ, van Dijk CE, Verheij R, de Bakker DH and Veenhof C (2014) An overview of 5 years of patient self-referral for physical therapy in the Netherlands. Physical Therapy 94, 1785–1795.
5) https://www.gov.scot/publications/allied...2015-2016/
6)https://www.csp.org.uk/documents/musculo...ed-pathway
7) Holdsworth LK, Webster VS, McFadyen AK and Scottish Physiotherapy Self-Referral Study Group. (2007) What are the costs to NHS Scotland of self-referral to physiotherapy? Results of a national trial. Physiotherapy 93, 3–11.
8) Samsson KS, Bernhardsson S and Larsson ME (2016) Perceived quality of physiotherapist-led orthopaedic triage compared with standard practice in primary care: a randomised controlled trial. BMC Musculoskeletal Disorders 17, 257.
9) Edwards N (2014). Community services: how they can transform care. www.kingsfund.org.uk/publications/community-services
10) The Chartered Society of Physiotherapy. (2014) The falls prevention economic model. https://www.csp.org.uk/documents/falls-p...omic-model
11) Seymour JM, Moore L, Jolley CJ, Ward K, Creasey J, Steier JS, Yung B, Man WD, Hart N, Polkey MI and Moxham J (2010) Outpatient pulmonary rehabilitation following acute exacerbations of COPD. Thorax 65, 423–428.
12) Slade SC, Kent P, Patel S, Bucknall T, Buchbinder R. Barriers to primary care clinician adherence to clinical guidelines for the Management of low Back Pain: a systematic review and Metasynthesis of qualitative studies. Clin J Pain. 2016;32(9):800–816. doi: 10.1097/AJP.0000000000000324.
13) Korthals-de Bos IB, Hoving JL, van Tulder MW, et al. Cost effectiveness of physiotherapy, manual therapy, and general practitioner care for neck pain: economic evaluation alongside a randomised controlled trial. BMJ. 2003;326(7395):911. doi:10.1136/bmj.326.7395.911
14) Deslauriers S, Toutant ME, Lacasse M, Desmeules F, Perreault K. Integrating Physiotherapists into Publicly Funded Primary Care: A Call to Action. Physiother Can. 2017;69(4):275-279
8 Eylül 1951'de kurulan Dünya Fizik Tedavi Konfederasyonu (WCPT), eğitimde araştırmanın kullanımını teşvik ederek ve fikir alışverişinde bulunarak uluslararası sağlığı geliştirmeyi hedefliyor. Bu nedenle 8 Eylül, dünyanın 101 ülkesinden fizik tedavi camiasının birlik ve dayanışmasına işaret eden ve fizyoterapi mesleğinin hasta rehabilitasyonuna katkısını vurgulayan bir gün olarak kurulmuştur.
Fizyoterapist Kimdir?
Fizyoterapistler, kanıta dayalı uygulamaları kullanarak yaşam boyu insan performansını geliştirmek, sürdürmek ve eski haline getirmekten sorumlu sağlık profesyonelleridir. Ağrı, yaralanma, hastalık veya diğer bozukluklarla ilişkili durumları tedavi eder veya önler. Fizyoterapi, hastalara klinik ortamlar dışında durumlarını yönetme ve bağımsızlıklarını sürdürme yetkisi verir.
Çoğu Avrupa ülkesindeki fizyoterapi eğitimi, fizyoterapistlerin hastaları değerlendirme, tanı, tedavi ve taburculuklarında bağımsız olarak pratik yapmalarına olanak sağlar. Ciddi patolojiyi tanımlamak için eğitilmiş birçok fizyoterapist, hastaların tıbbi taramasını üstlenmeye ve buna göre sevk etmeye yetkilidir. Bazı ülkelerde, eğitimli fizyoterapistler enjeksiyonları uygulama veya belirli ilaçları reçete etme yetkisine sahiptir.
Türkiye'de Fizyoterapistlerin Oranları
OECD Ülkeleri 1000 Kişiye Düşen Fizyoterapist Sayısı, 2016
Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Fizyoterapistler
Fizyoterapistler, kas-iskelet sistemi, nörolojik, kardiyorespiratuvar, pediatrik ve diğer durumlar için tarama ve uygun tedavi veya sevk sağlama yetenekleri olan kaliteli sağlık hizmetlerinin önemli sağlayıcıları olarak konumlandırılmıştır. Fizyoterapistlerin birinci basamak sağlık hizmetlerine katılımı, sağlık hizmetlerine yönelik artan talebi ve bu hizmetlerin Avrupa çapında sunulmasıyla ilişkili artan maliyetlerin karşılanmasına katkıda bulunur. Fizyoterapi, bu artan talebi karşılamak için etkili, nispeten düşük maliyetli, yüksek değerli bir seçenektir (1,2,3). Birinci basamakta fizyoterapinin güvenliği ve etkinliği, diğer tıbbi hizmetlerin yüksek ve aşırı kullanımını azaltmada etkilidir. (4)
Birinci basamakta fizyoterapinin sağlık ve ekonomik faydaları
Birinci basamak sağlık hizmetlerinde fizyoterapi ve rehabilitasyon; bekleme sürelerini azalttığı, hastaları kontrol altına aldığı, durumlarını yönetmelerine ve daha bağımsız yaşamalarına olanak sağladığı ve akut sorunların kronikleşmesini önleyerek ve uzun vadeli ağrı ve sakatlığı azaltarak sağlık sonuçlarını iyileştirdiği gösterilmiştir. (5- The Scottish Government, 2015; 6- The Chartered Society of Physiotherapy, 2019 ) Ayrıca tedavi maliyetlerini düşürür ve ilaç reçeteleme oranlarını düşürür (7).
Hastaların fizyoterapist liderliğindeki kas-iskelet sistemi hizmetlerinde bakım kalitesi algısı, standart bir muayenehane grubundakinden önemli ölçüde daha yüksektir. Bu bakım modeli, hastaların beklentilerini karşılıyor gibi görünmekte ve kendi kendine yönetim için tavsiye ve talimatları takip etme niyetinde artışa neden olmaktadır.(8)
İngiltere'de uzun süreli rahatsızlıkları olan hastalar için fizyoterapi de dahil olmak üzere multidisipliner bir birinci basamak ekip projesinin acil servise devam oranını %15 azalttığı, hastaneye acil başvuruları %55 azalttığı, hastaların fonksiyonlarını %75 iyileştirdiği ve anksiyeteleri %50 oranında azalttığı ve akut hastane ortamında tedaviye kıyasla bakım maliyetlerini düşürdüğü bildirilmiştir.(9) Bu çalışmaların bulguları, birinci basamak fizyoterapisinin hasta merkezli bakımı şekillendirme, erişimi iyileştirme ve ilişkili sağlık ve ekonomik faydalarla birlikte en uygun düzeyde kaliteli bakım sunma fırsatı sağladığını göstermektedir.
Hedefe yönelik egzersiz reçetesinin kanserle yaşayan toplumdaki insanların sağlığını iyileştirebileceğinden ve maliyet açısından faydası olduğuna dair artan kanıtlar vardır. (8) Reçeteli egzersiz, teşhis sonrası kilo alımını ele alarak daha iyi hayatta kalma oranlarına da katkıda bulunabilir.
Yaşlı insanlarda fonksiyonel hareketliliği, kemik sağlığını, gücü ve dengeyi eski haline getirmek ve sürdürmek için fizyoterapi, düşme riskini ve düşmeleri halinde yaralanma riskini önemli ölçüde azaltabilir. 2014 yılında, Chartered Society of Physiotherapy Falls Prevention Economic Model, 65 yaşın üzerindeki düşme riski altında olan herkesin birinci basamakta fizyoterapiye yönlendirilmesi durumunda, bunun şu anda acil servis bölümünde yatan hasta sayısını azaltabileceğini buldu. 225300 düşüş vakasının önlenebilmesi, İngiltere sağlık hizmetine her yıl 331 milyon £ tasarruf sağladı. Fizyoterapiye harcanan her 1 poundun 1,50 pound yatırım getirisi sağladığını hesapladılar. (10)
Yaşlılarda düşme ve kronik obstrüktif hava yolu hastalığı (KOAH), yaşlıların hastaneye yatırılmasının ve toplumda sosyal bakıma ihtiyaç duymasının ana nedenlerinden ikisidir. Ayrıca, birinci basamak fizyoterapisinin büyük bir etkisi olabileceği iki alandır. İngiltere'de KOAH hastaları için fizyoterapi tarafından yürütülen pulmoner rehabilitasyon sınıfları, bu hastaların hastaneye yatırılma olasılığının azalmasına neden oldu. Kabul edilenler hastanede daha az zaman geçirdiler ve taburcu olduktan sonra yeniden kabul edilme olasılıkları %26 daha azdı. (11)
Bir fizyoterapistle tedaviye başlayan daha az hasta radyolojik araştırmalar ve uzman değerlendirmeleri için sevk aldı. Bel ağrısı ve erken osteoartrit gibi yaygın kas iskelet sistemi hastalıkları alt gruplarında aşırı ve gereksiz sevklerin yaygın olduğu ve hastaların bu hizmetleri talep etmede genellikle aktif oldukları bilinmektedir.(12)
Boyun ağrısı için manuel terapi ve pratisyen hekim bakımının maliyet etkinliği üzerine yapılan bir çalışmada manuel terapi grubundaki toplam maliyet, genel pratisyen bakımı gruplarındaki maliyetlerin yaklaşık üçte biri kadar hesaplanmıştır. Manuel Terapi maliyeti ortalama, 447€; genel pratisyen bakımı maliyeti ortalama 1379 €. (13)
Daha özerk rollere sahip fizyoterapistler, kas iskelet sistemi hastalıklı bireyler için yeterli bir şekilde geçerli bir tanı sağlayabilir ve gerektiğinde onları diğer sağlayıcılara verimli bir şekilde yönlendirebilir. Son olarak, fizyoterapistleri birinci basamak sağlık ekiplerine entegre etmek, doktorların vaka yükü yönetimini iyileştirebilir, gereksiz teşhis testleri veya sevkleri azaltabilir ve kas iskelet sistemi problemi olan kişilerin bakımını geliştirebilir.(14)
Kaynakça
1) Mitchell JM and De Lissovoy G (1997) A comparison of resource use and cost in direct access versus physician referral episodes of physical therapy. Physical Therapy 77, 10–18.(PMID:8996459)
2) Ojha HA, Snyder RS and Davenport TE (2014) Direct access compared with referred physical therapy episodes of care: a systematic review. Physical Therapy 94, 14–30.(PMID:24029295)
3) Marks D, Bisset L, Comans T, Thomas M, Ng SK, O’Leary S, Conaghan PG and Scuffham PA, (2016. a) Increasing capacity for the treatment of common musculoskeletal problems: a non-inferiority RCT and economic analysis of corticosteroid injection for shoulder pain comparing a physiotherapist and orthopaedic surgeon. PloS One 11, e0162679.
4) Swinkels IC, Kooijman MK, Spreeuwenberg PM, Bossen D, Leemrijse CJ, van Dijk CE, Verheij R, de Bakker DH and Veenhof C (2014) An overview of 5 years of patient self-referral for physical therapy in the Netherlands. Physical Therapy 94, 1785–1795.
5) https://www.gov.scot/publications/allied...2015-2016/
6)https://www.csp.org.uk/documents/musculo...ed-pathway
7) Holdsworth LK, Webster VS, McFadyen AK and Scottish Physiotherapy Self-Referral Study Group. (2007) What are the costs to NHS Scotland of self-referral to physiotherapy? Results of a national trial. Physiotherapy 93, 3–11.
8) Samsson KS, Bernhardsson S and Larsson ME (2016) Perceived quality of physiotherapist-led orthopaedic triage compared with standard practice in primary care: a randomised controlled trial. BMC Musculoskeletal Disorders 17, 257.
9) Edwards N (2014). Community services: how they can transform care. www.kingsfund.org.uk/publications/community-services
10) The Chartered Society of Physiotherapy. (2014) The falls prevention economic model. https://www.csp.org.uk/documents/falls-p...omic-model
11) Seymour JM, Moore L, Jolley CJ, Ward K, Creasey J, Steier JS, Yung B, Man WD, Hart N, Polkey MI and Moxham J (2010) Outpatient pulmonary rehabilitation following acute exacerbations of COPD. Thorax 65, 423–428.
12) Slade SC, Kent P, Patel S, Bucknall T, Buchbinder R. Barriers to primary care clinician adherence to clinical guidelines for the Management of low Back Pain: a systematic review and Metasynthesis of qualitative studies. Clin J Pain. 2016;32(9):800–816. doi: 10.1097/AJP.0000000000000324.
13) Korthals-de Bos IB, Hoving JL, van Tulder MW, et al. Cost effectiveness of physiotherapy, manual therapy, and general practitioner care for neck pain: economic evaluation alongside a randomised controlled trial. BMJ. 2003;326(7395):911. doi:10.1136/bmj.326.7395.911
14) Deslauriers S, Toutant ME, Lacasse M, Desmeules F, Perreault K. Integrating Physiotherapists into Publicly Funded Primary Care: A Call to Action. Physiother Can. 2017;69(4):275-279