CAUDA EQUINA SENDROMU/CES NEDIR?
   Cauda equina sendromu, cauda equina adı verilen omuriliğin dibinden çıkıntı yapan periferik sinir demetinin hasar görmesinden kaynaklanan bir durumdur. Latincede cauda equina, at kuyruğu anlamına gelir.




VERTEBRAL COLUMNA VE OMURILIGI TANIYALIM
   Omurga,vertebra denilen omurlardan oluşur.Her vertebra, corpus(gövde)denilen büyük ön kısımdan ve vertebral arkın yer aldığı arka kısımdan oluşur.Corpus ve ark arasındaki merkezi kaviteye vertebral foramen denir.
   Omurga servical,torakal lumbal,sacral ve koksigeal bölümlere ayrılır.Her servikal, torasik ve lomber vertebra, omurların hafif hareketine izin veren ve bir amortisör görevi gören bir intervertebral disk ile ayrılır.Sakral ve koksigeal omurlar sırasıyla sakral kemik ve koksiks/ kuyruk kemiğini oluşturmak için birbirine bağlanır.                   Omuriliği uzunlamasına yarıya kadar kesersek,tüm vertebral foraminanın vertebral/omurga kanalını oluşturduğunu görebilirsiniz.
  Omurilik beyne bağlanır ve omurilik kanalından konus medullaris adı verilen bir koni ile biten ikinci lomber vertebraya gider. 


  
   8 cervical sinir, 12 torasik,5 lomber 5 sakral ve 1 koksigeal sinir vardır. Her sinir, omurilik kanalını, iki bitişik omur arasındaki açıklıklar olan ilgili intervertebral foramenlerden çıkar. Lumbar, sakral ve koksigeal bölgelerin, ilgili açıklıklarına ulaşmak için omurilik kanalından aşağı doğru ilerlemesi gerekir ve omurilik altında, kauda equina adı verilen bir sinir demeti oluşturur.
   Bu sinirler, internal ve external anal sfinkter, idrar sırasında kasılan mesanede olan detrusor kas ve bacak kaslarıyla cinsel organlar için motor innervasyon taşırlar. Bacak ve leğen kemiği kasları da bu sinirler tarafından innerve edilir.



CAUDA EQUINA SENDROMU NASIL OLUŞUR?
   ¤Cauda equina sendromu kompresyon travması veya kauda equina'nın birden fazla sinirinde hasardan kaynaklanır.Büyük lomber disk hernasyonu, cauda equina sendromunun en yaygın nedenidir.Herniasyon genellikle çok büyüktür ve mesaneyi ve üreme organlarını kontrol eden sinirler de dahil olmak üzere daha fazla sinir sıkışır.
   ¤Konjenital olabilir, yani kişinin onunla doğduğu veya edinildiği, genellikle ankilozan spondilit gibi dejeneratif bozukluklar nedeniyle, kemiklerin yeniden intervertebral disklerin ossifikasyonuna neden olduğu ve lomber omurların daraldığı spondilolistezisten kaynaklanır. Bu, travma, cerrahi veya dejeneratif omurga hastalığından kaynaklanabilir. En yaygın lomber spondilolistez tipi, bir omurun ileriye ve spinal kanala hareket ederek sinirlerin sıkışmasına neden olan anterolistezdir.
   ¤Araba kazası, ateşli silah, vb. neden olduğu, doğrudan sinir sıkışmasına veya omurga kanalında kanamaya neden olarak, hematomlar yoluyla kompresyona nedeniyle oluşabilir.Sonuç olarak, tümörler, kistler veya apse gibi spinal kanaldaki herhangi bir büyüme, ces'a sebebiyet verebilir

CAUDA EQUINA SENDROMUNDA SEMPTOMLAR NELER?
   ¤Cauda equina semptomları arasında anal sfinkterlerin ve mesanenin kas duvarının tonusu azalır.Buna bağlı olarak bağırsak ve mesane kontrolü azalır.
   ¤Cinsel işlevler azalır.
   ¤Kalçalarda eyer tarzı bir uyuşma vardır.
   ¤Bir veya her iki bacak kas zayıflığı vardır.
   ¤Diz ve ayak bileği refleksleri kaybı olabilir.
   ¤Hatta etkilenen kişinin bacaktaki tüm duyu ve kas kontrolünü kaybettiği parapleji tablosu gelişebilir.
   ¤Bacağa inen keskin bir ağrı olabilir.



CES NASIL TEŞHİS EDILIR VE TEDAVISI VAR MIDIR?
   Ces tanısı genellikle yukarıda bahsettiğimiz semptomlara,duyusal, motor sinir bulgulara dayanır ve MRI veya BT taraması ile doğrulanır.Tedavi içeriklerinde ise;
   ¤Disk herniasyonu, travma, tümörler veya apse neden olduysa, semptomlar aniden ortaya çıkarsa 48 saat içinde cerrahi dekompresyon yapılır.
   ¤ Apseler de antibiyotiklerle tedavi edildikten sonra cerrahi işlem yapılır.
   ¤Ancak dejenaratif hastalıktan kaynaklanıyorsa, semptomlar daha yavaş ortaya çıkar.Bu durumda anti-enflamatuar ve kortiko-steroid ilaçlar kullanılırken ya da cerrahi sonrasında doktor ve fizyoterapist eşliğinde kişiye özel egzersizler verilebilir.

CAUDA EQUINA SENDROMUNDA FİZYOTERAPİ YERİ VE ÖNEMİ
   Egzersiz, CES teşhisini takiben güç ve denge kayıplarını düzeltmede oldukça etkilidir. Düzenli fiziksel aktivite, alt ekstremitelere dolaşım ve kan akışını iyileştirmek için de yararlı olabilir. Tutarlı egzersiz ruh halini olumlu yönde etkilerken depresyon belirtilerini azaltabilir.
   Aerobik Egzersizler= CES hastaları için genellikle yürüyüş, bisiklet ve yüzme gibi aerobik egzersizler önerilir. Bu tür egzersizler sadece kasları güçlendirmeye ve dengeyi iyileştirmeye yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda dolaşım sisteminin işleyişini iyileştirmede de etkilidir. En iyi sonuçlar için, hastalara haftada beş gün olacak şekilde günde en az 30 dakika yürüme, bisiklete binme, yüzme,koşma veya yürüyüş aktivitelerinden birini kişiye özel olarak fizyoterapi programı içerisine eklenir. (Tedavide hastalara doktor ve fizyoterapistler eğer çok zayıf veya formda olmayan bireyler ise günde beş ya da 15 dakika ile başlatabilir buna bağlı olarak optimal sonuçlar elde etmek için zamanlarını yavaşça artırabilirler.)


   
Güçlendirme Egzersizleri=Lumbal bölge ve bacak kasları dahil olmak üzere direnç egzersizleri dayanıklılığı artırmaya yardımcı olabilir. Cauda equina sendromu hastaları fizyoterapist yönlendirmesinde haftada bir veya iki kez bu egzersizlerin iki veya üç set 10 ya da 15 tekrar yapabilir.


   
Kaslara yeterli miktarda iyileşme süresi sağlamak için bu direnç eğitimi seanslarını hafta boyunca boşluk bırakılabilir. Egzersiz sırasında güvenliği sağlamak CES ile yaşayanlar için çok önemlidir. Çoğu zaman, hastalar bir egzersiz programına başlama konusunda yardım için bu alanda uzmanlaşmış fizyoterapist ile çalışmaya teşvik edilecektir. Hastalarda bağımsız fiziksel aktiviteye girecek kadar sağlıklı kabul edilmeden önce birkaç hafta fizyoterapi programına katılmaları gerekebilir.






ÖZETLEYECEK OLURSAK
➡️Hızlıca özet geçersek cauda equina sendromu sinirlere veya kauda equina'ya hasar veya kompresyonun neden olduğu bir durumdur.En sık neden lomber disk hernisidir.
➡️Tipik semptomlar arasında idrar ve bağırsak kontrolünde azalma, cinsel fonksiyonlarda azalma ve kalçalarda eyer tarzı uyuşma sayılabilir.
➡️Sebeplere bağlı olarak, cerrahi, ayrıca anti-enflamatuar ilaçlar veya antibiyotiklerle tedavi edilebilir.
➡️Cerrahi sonrasında bel kaslarını güçlendirici egzersizler;mesane kontrolünü sağlamaya yardımcı ve pelvik taban kasları için kuvvetlendirme egzersizleri;cerrahi sonrası lumbal bölge kaynaklı oluşan kötü postür için postür egzersizleri diğer yardımcı fiziksel tedavi ajanlarıyla fizyoterapist tarafından kişiye özel hazırlanacak olan fizyoterapi programı arasında yer alır.



 
  Sadece Cauda equina sendromundan korunmak için değil;diğer tüm hastalıklardan korunmak için egzersiz hayatımızın bir parçası haline gelmelidir.Günlük yaşamda ergonomik koşullara dikkat edip kas iskelet sağlımız için uygun ve sağlıklı pozisyonları kullanmalıyız.Cauda Equina Sendromu durumundan uzak kalmak ve riskini azaltmak için bel ve tüm omurga sağlığımıza dikkat etmeliyiz.Böylece hem CES hem de diğer kas-iskelet hastalıklarının riskini azaltmış oluruz.Omurga sağlığımız için yapabilebilecek 5 egzersiz aşağıda mevcuttur.Egzersizler unutulmamalı ki fizyoterapistler tarafından kişinin durumuna göre özel olarak planlanıp tedavi programına dahil edilir.





   Etiket:Cauda Equina Sendromu,Ces,lumbal omurga,nöroloji,rehabilitasyon,egzersiz,ağrı,mesane disfonksiyonu.