04-08-2020, 12:32 PM
DIRSEK EKLEMI
Dirsek eklemi,kaslar yardımıyla omuz ve el hareketini sağlayan gevşek menteşe tipinde bir eklemdir.Çünkü dirsek flexion/extansiondayken ulnanın rotasyonel hareketi vardır.Medial kollateral ve lateral kollateral ligamanlar doğrudan bağlantılıdır aynı zamanda anteriorda flexor kaslar ve posteriorda extansör kas grupları olmak üzere eklemi etkileyen doğrudan 5 kas bulunur.
HUMEROULNAR VE HUMERORADIAL EKLEM YÜZEYLERİ
1)HUMERUS:
Anterior tarafta;
*Distalde eklem yapan yüzeyler;medialde trochlea ve lateralde capitulumdur.Bu iki yapı medial ve lateral epikondil arasındadır.
*Trochleanın hemen üstünde koronoid fossa bulunur.Dirsek flexion yaparken proximal ulnanın coronoid çıkıntısı buraya oturur.
*Capitulumun hemen üstünde radyal fossa bulunur.Dirsek flexion yaparken radius başı buraya oturur.
*Capitulotrochlear oluk;capitulum ve trochleayı birbirinden ayırır.
Posterior tarafta;
*Distalde olecronon fossa bulunur.Dirsek extansion hareketinin son kısmında ulnanın olecranonu bu fossaya yerleşir.Dirsek extansionunu kısıtlar/kitler.
2.)RADİUS VE ULNA:
*Humeroradial eklemde radius başının eklem yüzeyi konkav iken capitulum humeri ise konvekstir.Radius başını şekli fincana benzeyen fovea adlı yapı çevreler.
*Humeroulnar eklemde ise ulna konkav eklem yüzeyine sahipken humerus konvekstir.
EKLEMLER
1.)Humeroradial Eklem
*Eklemin radial yüzeyi;radius başından oluşur.
*Radius başının kenarlarını çevreleyen finca şeklindeki konkav yapıya fovea denir.
*Radius başı konkav;capitulum konveks yapıdadır.
*Eklem kapalı paket pozisyonu》90 derece flexion +5 derece supinasyon
*Eklem açık paket pozisyonu》tam extansion + supinasyon
2.)Humeroulnar Eklem
*Primer olarak trochlear çentik trochlear oyuk üzerinde kayar.
*Dirsekte frontal düzlemde medialde bir açılaşma söz konusudur.Açılaşma humeroulnar eklemin,eklem yüzeylerinden kaynaklanmaktadır.Trochleanın medial yapısı,lateral yapısından daha distalde olması ve medial yapının trochlear notchu distale ve laterale itmesi sonucunda açılaşma meydana gelir.Bu açının normal değeri 15 derecedir.Açı arttıkça cubitus valgus;azaldıkça ise cubitis varus durumları meydana gelir.
*Eklem kapalı paket pozisyonu》tam extansiyon
*Eklem açık paket pozisyonu》70 derece flexion+10 derece supinasyon
3.)Proximal Radioulnar Eklem
*Eklem yüzeyleri;ulnar/radyal çentik,anular ligament ve radius başından meydana gelir.
*Radyal çentik,proximal ulnanın lateralinde aynı zamanda trochlear çentiğin altındadır ve konkav eklem yüzeyine sahiptir.
*Anular ligaman ise radyal çentiğin arka-ön kısmına tutunur ve radius başını çepeçevre sarar.
DIRSEK STABILITESINDE GOREV ALAN LIGAMANLAR
1.)Medial(Ulnar)Kollateral Ligament/MCL
*Golf ve atma gibi etkinliklerde yüksek VALGUS STRESİ'ne karşı koyan majör yapıdır.
*Golfçü dirseği/Medial epikondilit hastalığında MCL daha çok etkilenir.
*Ligamentin anterior,transvers ve posterior olmak üzere üç bölümü vardır;
》Anterior bant=Medial epikondil anterior yüzünden başlar ve ulnar coronoid procces'e instertio yapar.MCL'nin bu bandının en gergin olduğu pozisyon dirsek 20-70 derece flexionudur.(20-120 derece flexionda valgus stresini primer olarak kısıtlar.)
》Transvers bant=Coronoideustan başlar ve olecrononda sonlanır.Anterior ve posterior bandı birbine bağlar.Valgus stresine karşı koymada en az katkısı olan yapıdır.
》Posterior bant=Medial epikondil posterior yüzünden başlar ve olecranon+ulnar koronoid proc.'e insertio yapar.Valgus stresine karşı anterior bant kadar etkisi olmasa da dirsek extansionunu limitler.Kubital tünel oluşumuna da katkısı vardır.
*MCL'nin valgus stresine karşı bantların katkısını karşılaştıracaksak;
anterior>posterior>transvers
2.)Lateral Kollateral Ligament Kompleksi
》Lateral Kollateral Ligament/Radyal Collateral Ligament/LCL
*Humerusun lateral epicondilden başlayıp anular ligament ve olecronona insertio yapar.
*Humeroradyal ekleme katkısı vardır.
*Eklem yüzeylerinin longitudinal distraksiyonu önler.
*Dirsek ekleminin VARUS STRESI'ne karşı koyar.
》Lateral Ulnar Collateral Ligament
*Humerus lateral epikondilden başlar ve ulna laterali+supinator kasına insertio yapar.
*Humeroulnar eklem stabilitesini sağlayan primer lateral stabilizatördür.
》Anular Ligament
*Radius başından başlar ve ulnadaki radyal çentiğe insertio yapar.
*Proximal radioulnar eklem stabilitesini sağlar ve radius başının,ulnadan uzaklaşmasını önler.
*Supinasyon ve pronasyon hareketine izin verir kısıtlamaz.Supinasyondayken ön;pronasyondayken arka parçası gerilir.
*Aksesuar ligaman,anular ligamanı destekler.
》Aksesuar Collateral Ligament
*Proximal anular ligamandan başlar ve ulna lateraline insertio yapar.
*Dirsekte varus gerilimine karşı anular ligamanı destekler.
3.)PROXIMAL RADIOULNAR EKLEM LIGAMANLARI
》Quadrat Ligament
*Eklem kapsülüne inferior destek sağlar.
*Supinasyon ve pronasyonu kısıtlar.(Radius başının rotasyonunu engeller.)
*Supinasyonda anterior;pronasyonda ise posterior parça gerilir.
》Oblik Kord
*Radius ve ulnanın bütünlüğüne katkıda bulunur.
》Introessöz Membran
*Merkez band,zar membran ve dorsal oblik korddan oluşur.
*Proximal ve distalde eklem stabilizasyonunu sağlar.
*Merkez band gerilime karşı koyan en dayanıklısıdır.
*Aynı zamanda önkol anterior ve posteriorda bulunan kasların yapışma yeridir.
KLINIK BILGI=MEDIALDEN LATERALE STRES UYGULANIRSA LCL ;LATERALDEN MEDIALE STRES UYGULANIRSA MCL YARALANMASI OLUP OLMADIĞI ANLAŞILIR!!!
EKLEM KAPSÜLÜ
*ROM'u kısıtlamamak için gevşek ve kıvrımlıdır.
*Kapsül anterior ve posteriordan zayıfken;lateral ve medialde ligament yapılar sayesinde güçlüdür.
*Valgus ve varus stabilitesine katkı sağlar.
*Dirsek flexionunda humeroulnar ve humeroradyal eklemlerde distraksiyona karşı hafifçe direnç sağlar.
*Medial kısmı MCL'ye ;lateral kısmı ise LCL'ye karışır.
KASLAR
1.Brachialis:
*Humerusun ön yüzünden başlar》Tub.Ulna ve Proc.Coronoideus Ulna'da biter.Sinir seviyesi C5-C6 olup N.Musculocutanöz tarafından innerve edilir.Dirseğin PM FLEXION yaptıran kasıdır.
2.Biceps Brachii:
*Isminden de anlaşılacağı gibi iki başlı bir kastır.Kısa başı Proc.Corocoideus;uzun başı Tub.Supraglenoidale'den başlar》Tub.Radii'ye insertio yapar.Sinir seviyesi C5-C6 olup N.Mussculocutanöz tarafından innerve edilir.Esas görevi önkol supinasyondayken dirseğe flexion yaptırır.Ek olarak kola flexiona yardımcı olur.
3.Brachioradialis:
*Humerusta crista supraepikondilis lateralis yapısından başlayarak》Proc.Styloideus'ta sonlanır.Sinir seviyesi yine biceps brachii ve brachialis'te olduğu gibi C5-C6'dır ancak aynı sinir tarafından innerve edilmezler.Brachioradialis N.Radialis tarafından innerve edilir.Önkol pronasyondayken dirseğe flexion yaptırır.
4.Supinator:
*Humerusun epiconylus lateralisinden ve lig.collaterale radiale'den başlar》radiusun ön yuzünün dışında biter.Sinir seviyesi C5-C6 olup N.Radialis tarafından innerve edilir.PM görevi önkola supinasyon yaptırır.
5.Pronotor Teres:
*Humeral başı epiconylus medialis,ulnar başı ise proc.coronoideus'tan başlar》Radius dış yan yüzünde sonlanır.Sinir seviyesi C5-C8/T1 olup N.Medianus tarafından innerve edilir.PM görevi önkola pronasyondur.Önkola flexiona yardımcı olur.
6.Flexör Carpi Radialis:
*Tüm el bileği flexörleri Medial Epikondil'den başlar》2.ve3.metakarp bazisinde sonlanır.PM görevi bileğe flexion yaptırmaktır.Aynı zamanda bileğe abduksiyon ve önkola zayıf da olsa flexion yaptırır.Sinir seviyesi C5-C8/T1 olup N.Medianus tarafından innerve edilir.
7.Flexor Carpi Ulnaris:
*Tüm el bileği flexörleri Medial Epikondil'den başlar》pisiform,hamatum ve 5.metacarpın bazisine instertio yapar.Sinir seviyesi C8-T1 olup N.Ulnaris tarafından innerve edilir.PM görevi el bileğine flexion yaptırmaktır.Bileğe adduksiyon ve zayıf flexion yaptırır.
8.Extansör Carpi Radialis Longus:
*Tüm el bileği extansörleri Lateral Epikondil'den başlar》2.metakarp bazisine insertio yapar.Sinir seviyesi C5-C6 olup N.Radialis tarafından innerve olur.El bileğine extansiyon yaptırır.
9.Extansör Carpi Radialis Brevis:
*Tüm el bileği extansörleri Lateral Epikondil'den başlar》3.metakarp bazisine instertio yaparak sonlanır.Sinir seviyesi C5-C6 olup N.Radialis tarafından innerve edilir.El bileğine extansion yaptırır.
10.Anconeus:
*Lateral Epikondil'den başlar》olecronona insertio yapar.Sinir seviyesi C5-C6 olup N.Radialis tarafından innerve edilir.Dirseğe extansion yaptırır.
11.Palmaris Longus:
*Medial Epikondil'den başlar》palmar aponeurosis'e insertio yapar.Sinir seviyesi C6-C7 olup N.Medianus tarafından innerve olur.Palmar fasyayı gerer,el bileği ve dirseğe flexion yaptırır.
12.Triceps Brachii:
*Anlaşılacağı üzere 3 başlı bir kastır.Uzun başı,Tub.İnfraglenoidale;lateral başı Radial Sulcus'un üzerinde kalan humerus bölümünden;medial başı ise Radyal Sulcus'un aşağısında kalan bölümden başlar》ortak tendonla beraber Olecronom Ulna'da sonlanır.N.Radialis tarafından innerve edilir.PM görevi önkola extansiyon yaptırmaktır.Uzun başı aynı zamanda kola adduksiyon ve extansiyon yaptırır.
(Kasların sinir seviyeleri kaynaklara göre farklılık gösterebilir!!!)
ÖZETLERSEK;
☆Dirsek ekleminin major flexsörleri;
Brachialis,Brachioradialis ve Biceps Brachii
☆Dirseğin zayıf flexörleri;
Flexör carpi radialis,flexor carpi ulnaris,palmaris longus
☆Dirsek extansörler;
Triceps Brachii ve Anconeus
☆Radioulnar eklem üzerinde majör görev yapanlar;
Supinator ve Pronator Teres.
etiket:dirsek eklemi,humeroradyal,LCL,MCL,ligaman
Dirsek eklemi,kaslar yardımıyla omuz ve el hareketini sağlayan gevşek menteşe tipinde bir eklemdir.Çünkü dirsek flexion/extansiondayken ulnanın rotasyonel hareketi vardır.Medial kollateral ve lateral kollateral ligamanlar doğrudan bağlantılıdır aynı zamanda anteriorda flexor kaslar ve posteriorda extansör kas grupları olmak üzere eklemi etkileyen doğrudan 5 kas bulunur.
HUMEROULNAR VE HUMERORADIAL EKLEM YÜZEYLERİ
1)HUMERUS:
Anterior tarafta;
*Distalde eklem yapan yüzeyler;medialde trochlea ve lateralde capitulumdur.Bu iki yapı medial ve lateral epikondil arasındadır.
*Trochleanın hemen üstünde koronoid fossa bulunur.Dirsek flexion yaparken proximal ulnanın coronoid çıkıntısı buraya oturur.
*Capitulumun hemen üstünde radyal fossa bulunur.Dirsek flexion yaparken radius başı buraya oturur.
*Capitulotrochlear oluk;capitulum ve trochleayı birbirinden ayırır.
Posterior tarafta;
*Distalde olecronon fossa bulunur.Dirsek extansion hareketinin son kısmında ulnanın olecranonu bu fossaya yerleşir.Dirsek extansionunu kısıtlar/kitler.
2.)RADİUS VE ULNA:
*Humeroradial eklemde radius başının eklem yüzeyi konkav iken capitulum humeri ise konvekstir.Radius başını şekli fincana benzeyen fovea adlı yapı çevreler.
*Humeroulnar eklemde ise ulna konkav eklem yüzeyine sahipken humerus konvekstir.
EKLEMLER
1.)Humeroradial Eklem
*Eklemin radial yüzeyi;radius başından oluşur.
*Radius başının kenarlarını çevreleyen finca şeklindeki konkav yapıya fovea denir.
*Radius başı konkav;capitulum konveks yapıdadır.
*Eklem kapalı paket pozisyonu》90 derece flexion +5 derece supinasyon
*Eklem açık paket pozisyonu》tam extansion + supinasyon
2.)Humeroulnar Eklem
*Primer olarak trochlear çentik trochlear oyuk üzerinde kayar.
*Dirsekte frontal düzlemde medialde bir açılaşma söz konusudur.Açılaşma humeroulnar eklemin,eklem yüzeylerinden kaynaklanmaktadır.Trochleanın medial yapısı,lateral yapısından daha distalde olması ve medial yapının trochlear notchu distale ve laterale itmesi sonucunda açılaşma meydana gelir.Bu açının normal değeri 15 derecedir.Açı arttıkça cubitus valgus;azaldıkça ise cubitis varus durumları meydana gelir.
*Eklem kapalı paket pozisyonu》tam extansiyon
*Eklem açık paket pozisyonu》70 derece flexion+10 derece supinasyon
3.)Proximal Radioulnar Eklem
*Eklem yüzeyleri;ulnar/radyal çentik,anular ligament ve radius başından meydana gelir.
*Radyal çentik,proximal ulnanın lateralinde aynı zamanda trochlear çentiğin altındadır ve konkav eklem yüzeyine sahiptir.
*Anular ligaman ise radyal çentiğin arka-ön kısmına tutunur ve radius başını çepeçevre sarar.
DIRSEK STABILITESINDE GOREV ALAN LIGAMANLAR
1.)Medial(Ulnar)Kollateral Ligament/MCL
*Golf ve atma gibi etkinliklerde yüksek VALGUS STRESİ'ne karşı koyan majör yapıdır.
*Golfçü dirseği/Medial epikondilit hastalığında MCL daha çok etkilenir.
*Ligamentin anterior,transvers ve posterior olmak üzere üç bölümü vardır;
》Anterior bant=Medial epikondil anterior yüzünden başlar ve ulnar coronoid procces'e instertio yapar.MCL'nin bu bandının en gergin olduğu pozisyon dirsek 20-70 derece flexionudur.(20-120 derece flexionda valgus stresini primer olarak kısıtlar.)
》Transvers bant=Coronoideustan başlar ve olecrononda sonlanır.Anterior ve posterior bandı birbine bağlar.Valgus stresine karşı koymada en az katkısı olan yapıdır.
》Posterior bant=Medial epikondil posterior yüzünden başlar ve olecranon+ulnar koronoid proc.'e insertio yapar.Valgus stresine karşı anterior bant kadar etkisi olmasa da dirsek extansionunu limitler.Kubital tünel oluşumuna da katkısı vardır.
*MCL'nin valgus stresine karşı bantların katkısını karşılaştıracaksak;
anterior>posterior>transvers
2.)Lateral Kollateral Ligament Kompleksi
》Lateral Kollateral Ligament/Radyal Collateral Ligament/LCL
*Humerusun lateral epicondilden başlayıp anular ligament ve olecronona insertio yapar.
*Humeroradyal ekleme katkısı vardır.
*Eklem yüzeylerinin longitudinal distraksiyonu önler.
*Dirsek ekleminin VARUS STRESI'ne karşı koyar.
》Lateral Ulnar Collateral Ligament
*Humerus lateral epikondilden başlar ve ulna laterali+supinator kasına insertio yapar.
*Humeroulnar eklem stabilitesini sağlayan primer lateral stabilizatördür.
》Anular Ligament
*Radius başından başlar ve ulnadaki radyal çentiğe insertio yapar.
*Proximal radioulnar eklem stabilitesini sağlar ve radius başının,ulnadan uzaklaşmasını önler.
*Supinasyon ve pronasyon hareketine izin verir kısıtlamaz.Supinasyondayken ön;pronasyondayken arka parçası gerilir.
*Aksesuar ligaman,anular ligamanı destekler.
》Aksesuar Collateral Ligament
*Proximal anular ligamandan başlar ve ulna lateraline insertio yapar.
*Dirsekte varus gerilimine karşı anular ligamanı destekler.
3.)PROXIMAL RADIOULNAR EKLEM LIGAMANLARI
》Quadrat Ligament
*Eklem kapsülüne inferior destek sağlar.
*Supinasyon ve pronasyonu kısıtlar.(Radius başının rotasyonunu engeller.)
*Supinasyonda anterior;pronasyonda ise posterior parça gerilir.
》Oblik Kord
*Radius ve ulnanın bütünlüğüne katkıda bulunur.
》Introessöz Membran
*Merkez band,zar membran ve dorsal oblik korddan oluşur.
*Proximal ve distalde eklem stabilizasyonunu sağlar.
*Merkez band gerilime karşı koyan en dayanıklısıdır.
*Aynı zamanda önkol anterior ve posteriorda bulunan kasların yapışma yeridir.
KLINIK BILGI=MEDIALDEN LATERALE STRES UYGULANIRSA LCL ;LATERALDEN MEDIALE STRES UYGULANIRSA MCL YARALANMASI OLUP OLMADIĞI ANLAŞILIR!!!
EKLEM KAPSÜLÜ
*ROM'u kısıtlamamak için gevşek ve kıvrımlıdır.
*Kapsül anterior ve posteriordan zayıfken;lateral ve medialde ligament yapılar sayesinde güçlüdür.
*Valgus ve varus stabilitesine katkı sağlar.
*Dirsek flexionunda humeroulnar ve humeroradyal eklemlerde distraksiyona karşı hafifçe direnç sağlar.
*Medial kısmı MCL'ye ;lateral kısmı ise LCL'ye karışır.
KASLAR
1.Brachialis:
*Humerusun ön yüzünden başlar》Tub.Ulna ve Proc.Coronoideus Ulna'da biter.Sinir seviyesi C5-C6 olup N.Musculocutanöz tarafından innerve edilir.Dirseğin PM FLEXION yaptıran kasıdır.
2.Biceps Brachii:
*Isminden de anlaşılacağı gibi iki başlı bir kastır.Kısa başı Proc.Corocoideus;uzun başı Tub.Supraglenoidale'den başlar》Tub.Radii'ye insertio yapar.Sinir seviyesi C5-C6 olup N.Mussculocutanöz tarafından innerve edilir.Esas görevi önkol supinasyondayken dirseğe flexion yaptırır.Ek olarak kola flexiona yardımcı olur.
3.Brachioradialis:
*Humerusta crista supraepikondilis lateralis yapısından başlayarak》Proc.Styloideus'ta sonlanır.Sinir seviyesi yine biceps brachii ve brachialis'te olduğu gibi C5-C6'dır ancak aynı sinir tarafından innerve edilmezler.Brachioradialis N.Radialis tarafından innerve edilir.Önkol pronasyondayken dirseğe flexion yaptırır.
4.Supinator:
*Humerusun epiconylus lateralisinden ve lig.collaterale radiale'den başlar》radiusun ön yuzünün dışında biter.Sinir seviyesi C5-C6 olup N.Radialis tarafından innerve edilir.PM görevi önkola supinasyon yaptırır.
5.Pronotor Teres:
*Humeral başı epiconylus medialis,ulnar başı ise proc.coronoideus'tan başlar》Radius dış yan yüzünde sonlanır.Sinir seviyesi C5-C8/T1 olup N.Medianus tarafından innerve edilir.PM görevi önkola pronasyondur.Önkola flexiona yardımcı olur.
6.Flexör Carpi Radialis:
*Tüm el bileği flexörleri Medial Epikondil'den başlar》2.ve3.metakarp bazisinde sonlanır.PM görevi bileğe flexion yaptırmaktır.Aynı zamanda bileğe abduksiyon ve önkola zayıf da olsa flexion yaptırır.Sinir seviyesi C5-C8/T1 olup N.Medianus tarafından innerve edilir.
7.Flexor Carpi Ulnaris:
*Tüm el bileği flexörleri Medial Epikondil'den başlar》pisiform,hamatum ve 5.metacarpın bazisine instertio yapar.Sinir seviyesi C8-T1 olup N.Ulnaris tarafından innerve edilir.PM görevi el bileğine flexion yaptırmaktır.Bileğe adduksiyon ve zayıf flexion yaptırır.
8.Extansör Carpi Radialis Longus:
*Tüm el bileği extansörleri Lateral Epikondil'den başlar》2.metakarp bazisine insertio yapar.Sinir seviyesi C5-C6 olup N.Radialis tarafından innerve olur.El bileğine extansiyon yaptırır.
9.Extansör Carpi Radialis Brevis:
*Tüm el bileği extansörleri Lateral Epikondil'den başlar》3.metakarp bazisine instertio yaparak sonlanır.Sinir seviyesi C5-C6 olup N.Radialis tarafından innerve edilir.El bileğine extansion yaptırır.
10.Anconeus:
*Lateral Epikondil'den başlar》olecronona insertio yapar.Sinir seviyesi C5-C6 olup N.Radialis tarafından innerve edilir.Dirseğe extansion yaptırır.
11.Palmaris Longus:
*Medial Epikondil'den başlar》palmar aponeurosis'e insertio yapar.Sinir seviyesi C6-C7 olup N.Medianus tarafından innerve olur.Palmar fasyayı gerer,el bileği ve dirseğe flexion yaptırır.
12.Triceps Brachii:
*Anlaşılacağı üzere 3 başlı bir kastır.Uzun başı,Tub.İnfraglenoidale;lateral başı Radial Sulcus'un üzerinde kalan humerus bölümünden;medial başı ise Radyal Sulcus'un aşağısında kalan bölümden başlar》ortak tendonla beraber Olecronom Ulna'da sonlanır.N.Radialis tarafından innerve edilir.PM görevi önkola extansiyon yaptırmaktır.Uzun başı aynı zamanda kola adduksiyon ve extansiyon yaptırır.
(Kasların sinir seviyeleri kaynaklara göre farklılık gösterebilir!!!)
ÖZETLERSEK;
☆Dirsek ekleminin major flexsörleri;
Brachialis,Brachioradialis ve Biceps Brachii
☆Dirseğin zayıf flexörleri;
Flexör carpi radialis,flexor carpi ulnaris,palmaris longus
☆Dirsek extansörler;
Triceps Brachii ve Anconeus
☆Radioulnar eklem üzerinde majör görev yapanlar;
Supinator ve Pronator Teres.
etiket:dirsek eklemi,humeroradyal,LCL,MCL,ligaman