Guillain-Barré Sendromu




Periferik ve otonom sinirlerin demiyelinasyonuna neden olan ve akut duyusal ve motor kayıplara neden olan akut, enflamatuar, enfeksiyöz bir otoimmün polinöropatidir. Periferik sinir aksonlarının demiyelinizasyonu, simetrik motor felci üretir.
Hastada viral enfeksiyonu takiben daha çok respiratuar veya gastrointestinal enfeksiyonlar sonrasında  immün sistemle ilişkili  artan flask  paralizi  tablosu oluşur.
İnsidansına baktığımızda 100.000’de 1 rastlanır.Her yaşta meydana gelebilir.Erkeklerde kadınlara oranla  2 kat daha fazladır. Çocuk felcinin eradikasyonu sonrasında literatürde akut flask paralizilerin görülen en sık nedeni olarak bildirilmiştir.

Belirtiler

Ekstremitelerde simetrik  kas zayıflığı sonrasında  kolları, gövdeyi, kranial sinirleri ve solunum kaslarını etkilemektedir. Arefleksi,paraliziparestezi,ağrı,yürüyüş ataksisi belirtiler arasında yer almaktadır. Zayıflık  genellikle bilateraldir.
Proksimal kas zayıflığı, özellikle başlangıçta, daha sonra  distal kol ve bacak zayıflığı ile  görülür. Çoğu hastalarda maximum zayıflık 2 haftada gerçekleşmeye başlar.
Semptomlar 4 haftaya kadar şiddetlenerek artar.
Yumuşak doku uzunluğu, kas güçsüzlüğü ve duyusal değişiklikler dengeyi, duruşu, eklem hareketliliğini ve yürüyüşü etkiler.

 Dört gruba ayrılır:

1) MFS: Miller-Fisher Sendromu 
Ana semptomlar okülomotor disfonksiyon ,ataksi ve arefleksidir.

2) AIDP: Akut Inflamatuvar Demiyelinizan Poliradikülonöropati
En sık görülen GSB tipidir.
makrofajlar  myelin kılıfını parçalar
Ve aksonları aşındırır.hücre zararının artması sonucunda  myelin bozulması meydana gelir.

3) AMAN: Akut Motor Aksonal Nöropati:
Makrofajlar aksonları birbirinden ayıran  Schwann hücrelerinin ranvier boğumlarına zarar verir.Bütün aksonun şiddetli dejenerasyonuna  neden olan ventral kökten başlamaktadır.

4) AMSAN: Akut Motor ve Duyusal Aksonal Nöropati 
Peridontal boşluğa makrofajların savaş açması ile gerçekleşir.ventrale ek olarak  dorsal kökde etkilenir.


Nedenler-Risk Faktörleri 

 Bakteriyel veya viral bir enfeksiyon tarafından tetiklenen birçok enfeksiyon GBS ile bağlantılıdır. En yaygın  gastrointestinal veya solunum yolu hastalıklarıdır. Hastaların% 70 kadarı GBS'nin verilmesinden 1 ila 6 hafta önce öncü bir hastalık bildirmiştir. Zika virüsü salgını sırasında birçok GBS vakası tanımlanmıştır  Vaka raporları, ilaçlar ve ameliyatlar da dahil olmak üzere GBS ile bağlantılı diğer olası etiyolojileri vardır.akut görülen felçlerin en yaygın nedenleri arasında sayılsada kesin patogenez belirsizdir.


Tedavi

Guillain-Barré sendromunun bilinen bir tedavisi yoktur ancak çoğu hastada hastalığın şiddetini azaltan ve iyileşmeyi hızlandıran komplikasyonlara yönelik  rehabilitasyon programları vardır.
 
Derin ven trombozu, eklem kontraktürleri, immobilizasyon hiperkalsemisi, anemi ve bası yarası gibi komplikasyonlar yönünden hasta izlenmelidir. 2 saatte bir pozisyon değiştirilmelidir.

– İmmünoterapi ;
yardımsız yürüyemeyen hastalarda  İntravenözimmunglobulin (IVIg) veya  plazma değişimi(PE) tedavisi uygulanmaktadır.


Guillain-Barré Sendromunda Fizyoterapi:

Fizyoterapinin genel amaçları:

Günlük görevlerle hastanın bağımsızlığını yeniden kazanmak. 
Normal hareket düzenlerini yeniden eğitmek. 
Hastaların duruşunu geliştirmek.
Dengeyi ve koordinasyonu geliştirmek. 
Açık hava yollarını korumak. 
Akciğer enfeksiyonunu önlemek. 
Hasarı veya deformiteyi en aza indirmek için eklemi fonksiyonel konumda desteklemek. 
Bası yaralarını önlemek. 
Çevresel dolaşımı korumak. 
Hasta ve akrabalarına psikolojik destek sağlamak. 

   Deafferantasyon ağrısı iyilleşmenin erken döneminde yaygındır.  Ağrıya yönelik ;TENS  kaslarda atrofi içinde rus akımı verilmelidir. 

İlk dönemde eklem hareket açıklığını korumak dolaşımı hızlandırmak amacıyla pasif hareketler ve masaj yapılabilir. EHA ve güçlendirme egzersizleri verilir.hastanın güçsüzlük derecesine göre program belirlenir.

GBS'de  kaslarda sertlik ve kontraktürler görülür.Bu kaslar hamstringler, TFLve gastroknemius olup germe egzersizleri verilmelidir.

Başka deformiteleri önlemek için cihazlama önemlidir. Ortezler günlük aktiviteleri kolaylaştırmak, fonksiyonu artırmak, zayıf yapıları fazla yüklenmeden korumak, kontraktürleri engellemek için verilir.

Rehabilitasyon programında başarılı olan hastalara daha sonra walker veya benzeri asistif cihazlarla yürüyüş eğitimine geçilir. 

Derin friksiyon masajı ve mobilizasyon teknikleri kullanımından ziyade  solunum egzersizleri ön planda olmalıdır çünkü literatür incelemesine baktığımızda çocukluk çağı ölüm oranı %1-2 oranında ve solunum yetersizliğine bağlı olarak gelişmektedir.

Diyafragmatik solunum 
Büzük dudak egzersizleri
İlerleyen dönem için balans(denge) egzersizleri verilir.






Kaynakça 

1)Simatos Arsenault N, Vincent PO, Yu BH, Bastien R, Sweeney A. Influence of Exercise on Patients with Guillain-Barré Syndrome: A Systematic Review. Physiother Can. 2016;68(4):367‐376. doi:10.3138/ptc.2015-58 

2)Karaduman A., Yılmaz Ö., Fizyoterapi ve Rehabilitasyon, Hipokrat Tıp Kitapevi 

3)Nehal S, Manisha S. Role of physiotherapy in Guillain Barre Syndrome: A narrative review. Int J Heal. Sci. & Research: 5 (9): 529. 2015;540. 

4)Guillain‐Barré syndrome Management of respiratory failure Allan H. Ropper, MD and Susan M. Kehne, MD (neurology.org)