Agonist Teknikler

1) Ritmik Başlatma

Hareketin başlamasına yardım etmek, koordinasyonu geliştirmek, hareketin hızını ayarlamak ve hastanın gevşemesine yardım etmek amacıyla kullanılan; ekstremite ya da vücudun hareket sınırı boyunca pasif hareketle başlayıp aktif dirençli hareketle devam eden ritmik hareketidir.


2) İzotoniklerin Kombinasyonu

Gevşeme olmadan bir grup agonist kasın hem konsantrik hem egzantrik hem de izometrik kontraksiyon ile çalışılmasıdır. Hareketin koordinasyonu, EHA arttırma, kuvvetlendirme ve aktif kontrolü geliştirme amaçlanır.

3) Hareketin Başlangıcında Tekrarlanan Germeler

Hareketin başlatılmasını kolaylaştırmak, aktif EHA arttırmak, kuvveti arttırmak, yorgunluğu azaltmak-önlemek, istenen yönde hareketin düzgünlüğünü sağlamak amaçlanır. Uzamış gerilim altındaki kaslardan daha iyi bir aktivite almak için germe refleksi tekrarlı kullanılır.

4) Hareketin Sonuna Kadar Tekrarlanan Germeler

Kontraksiyondaki kaslardan aktif kas kontraksiyonu çıkarmak için tekrarlı germe refleksinin kullanımıdır. Aktif EHA artışı, kuvvet artışı, yorgunluğun azalması, kas tonusu regülasyonu hedeflenir.


5) Replikasyon

Fonksiyonel aktivitelerin motor öğrenmesini kolaylaştırır. Fonksiyonellik ve kendine bakım aktiviteleri için gerekli işleri öğretmede etkilidir. Hareketin son noktası (sonucu) öğretilir. 



Antagonist Teknikler

6) Dinamik Zıt

Durma veya gevşeme olmadan agonistten antagoniste değişen aktif ve konsantrik kontraksiyonlardır. EHA artışı, kuvvetlendirme, koordinasyonu geliştirme, enduransı arttırma ve kas tonusunu azaltma hedeflenir.


7) Stabilize Zıt

Alternatif izotonik kontraksiyonlara karşı hareketi önlemeye yönelik direnç uygulamasıdır. Dinamik komut verilir. ( Sizi itmeme izin vermeyin gibi.) Stabilite ve dengeyi geliştirmeki kas kuvvetini arttırmak, agonist-antagonist kas grupları arasında koordinasyonu geliştirmeyi hedefler.

8) Ritmik Stabilizasyon

Hareket oluşturmadan gerçekleşen tekrarlı ve dirençli izometrik kontraksiyonlardır. Aktif-Pasif EHA arttırmak, kuvveti arttırmak, ağrıyı azaltmak hedeflenir.


Relaksasyon - Germe Teknikleri


9) Kas - Gevşe

Harekette yeni açıya ulaşma ve gevşeme uygulamasını takiben antagoniste dirençli izotonik kontraksiyon yaptırmaktır. Pasif hareket sınırı artışı hedeflenir.

10) Tut - Gevşe

Antagonist kasların, dirençli izometrik kontraksiyonlarını takiben gevşemesidir. Pasif hareket sınırı artışı ile birlikte ağrıyı azaltmak hedeflenir.

Kas-Gevşe / Tut-Gevşe Farkları

Kas-Gevşe

• Hedef aktif-pasif EHA, germe ve gevşeme, yaralanmaları önleme.
  
• Kontraksiyon tipi: izotonik
  
• Komut: "it" ya da "çek"
  

Tut-Gevşe

• Hedef pasif EHA, gevşeme, ağrıyı azaltma, spastisiteyi azaltma
  
• Kontraksiyon tipi: izometrik
  
• Komut: "Burada kal" , "Seni hareket ettirmeme izin verme"
  

Teknikler ve Kullanma Amaçları

Hareketi Başlatma
Ritmik başlatma, Hareketin başlangıcında tekrarlanan germeler

Hareketi Öğrenme
Ritmik başlatma, İzotoniklerin kombinasyonu, Hareketin başlangıcından tekrarlanan germeler, Hareket boyunca
tekrarlanan germeler, Replikasyon

Hareket Hızını Değiştirme
Ritmik başlatma, Dinamik zıt, Hareketin başlangıcından tekrarlanan germeler, Hareket boyunca
tekrarlanan germeler

Kuvveti Arttırmak
İzotoniklerin kombinasyonu, Dinamik zıt, Ritmik stabilizasyon, Statik zıt,Hareketin başlangıcından tekrarlanan germeler, Hareket boyunca
tekrarlanan germeler

Stabiliteyi Arttırmak
İzotoniklerin kombinasyonu, Statik zıt, Ritmik stabilizasyon

Koordinasyon ve Kontrolü Artırmak
İzotoniklerin kombinasyonu, Ritmik başlatma, Dinamik zıt, Statik zıt, Ritmik stabilizasyon, Hareketin başlangıcından tekrarlanan germeler, Hareket boyunca
tekrarlanan germeler, Replikasyon

Enduransı Artırmak
Dinamik zıt, Statik zıt, Ritmik stabilizasyon, Hareketin başlangıcından tekrarlanan germeler, Hareket boyunca
tekrarlanan germeler

Hareket Açıklığını Artırmak
Dinamik zıt, Statik zıt, Ritmik stabilizasyon, Hareketin başlangıcından tekrarlanan germeler, Hareket boyunca
tekrarlanan germeler, Kas-Gevşe, Tut-Gevşe

Gevşeme
Ritmik başlatma, Ritmik stabilizasyon, Tut-Gevşe

Ağrıyı Azaltmak
Tut-Gevşe, Ritmik stabilizasyon (ya da Statik zıt)



Kaynakça

Adler, S. S., Beckers, D., & Buck, M. (2014). PNF in Practice. doi:10.1007/978-3-642-34988-1