02-26-2020, 12:01 PM
ÜRINER INKONTINANS/IDRAR KACIRMA NEDIR?
Her birimiz küçükken altına kaçırmıştır,bu durum biz küçükken gerek gelişim çagında olduğumuz gerekse halk arasında aklı ermiyor diyerek doğal karşılanmıştır.Ancak biraz yaş aldıkça görülme sıklığı artan ve özellikle kadınlarda hamilelik ,menopoz sonrası olan idrar kaçırma yani inkontinans olayı bireyi rahatsız etmekle kalmayıp günlük yaşamı olumsuz yönde etkiler ve psikolojik olarak kişiyi strese sokar.
Belki de bir çoğumuz bu durumu kendimizde yaşasak da utandığımızdan ya da bu durumu gizlememiz gerektiğini düşünerek hastaneye gitmeyi ve neden olduğunu öğrenmekte ihmal etmiş olabiliriz.
Üriner İnkontinans,istem dışı gerçekleşen idrar kaçırma,tutama olarak tanımlananabilir.Toplumda çok sık olmakla beraber özellikle 30 yaş üstü kadınların %30-40 ını etkiler.Bu sık görülmeden dolayı toplum normal yaşantının bir parçası olarak algılasa da önemli sağlık sorunudur.Peki üriner inkontonans nedir yapmamız gerekenler neler gelin hep beraber bakalım.
ÜRİNER İNKONTİNANS ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
1)Stres inkontinans:Öksürme,hapşurma,gülme,aniden ayağa kalkma ya da ağır bir şey kaldırırken karın içi basıncımız artar bunun sonucunda idrarımız damla damla ya da daha fazla olacak şekilde gelir.Bu durum mesane dediğimiz idrar kesemiz ve üretra dediğimiz idrar yolundaki kapakçıklarımızın yetersizliği ya da zayıf olmasından kaynaklanır.Doğum,gebelik ya da menapoz sonrası dönemde bu tip idrar kaçırma görülebilir.
2)Urge İnkontinans:Mesanede aniden gelen kasılmalar sonucu idrar yapma hissi oluşur.Risk faktörleri;idrar yolu enfeksiyonu,böbrek taşı ya da kumu.Bu tip idrar kaçırma başka hastalığa bağlı olarak da gerçekleşebilir;örneğin inme,parkinson,multipl skleroz.Eğer bahsettiğimiz durumlar yoksa aklımıza hiperaktif mesane sendromu gelebilir.Eğer mesane kasınız istemsiz kasılırsa günde 8-10'dan fazla sık aralıklarla idrara çıkabilir,gece idrar yapmak için uyanabilir ya da tuvalete yetişememe durumlarıyla karşı karşıya kalabilirsiniz.Bu sendromda 3-4 yudum sıvı alımı sonucu bile kendinizi çok sıkışmış hissedebilirsiniz.
3)Mikst Tip Inkontinans:Yukarıda bahsedilen urge ve stres inkontinansın aynı anda görülmesidir.
4)Taşma İnkontinans:Mesane duyularının algılanamaması sonucu mesanenin dolduğu anlaşılmaz buna bağlı olarak da kişi taşma şeklinde idrarını kaçırabilir.Eğer mesane yaralanması,üretradaki tıkanıklık,omurilik zedelenmesi,multipl skleroz ya da diyabet gibi hastalıklar varsa işemeden sorumlu sinirlerde hasara yol açacağından mesane doluluğu anlaşılmaz ve hasta idrarını kaçırır.
5)Total İnkontinans:Kişide sürekli bir idrar kaçırma hali vardır.
PEKI INKONTINANSIN TEDAVISI VAR MI?BU DURUM ORTADAN KALDIRILABILIR YA DA SIKAYETLER AZALTILABILIR MI?
Bu durumda yapmanız gereken ilk şey durumu kabullenmek olacaktır.Çünkü çoğumuz bu durumu reddedip hastaneye geç gidiyor bununla beraber durum daha da kötüleşebiliyor.Doktorunuz size birkaç test yapıp görüntüleme yöntemlerini kullanarak teşhis koyar ve gerekirse ilaç tedavisine başlayabilir.
ÜRİNER İNKONTINANS TEDAVISINDE FIZYOTERAPI/FIZYOTERAPISTIN YERI NEDIR?EGZERSIZLERLE SIKAYETLERI AZALTABILIR MISINIZ?
Doktor yönlendirmesi sonucu bu alanda uzmanlaşmış fizyoterapistler size davranışsal teknikler öğretip durumunuza özgü yapılacak olan egzersiz,elektroterapi gibi fiziksel tedavilerin kombinasyonunu içeren fizyoterapi programı hazırlarlar.
Bahsettiğimiz davranışsal teknikler neler gelin öğrenelim:
*Mesane egzersizleri》İdrar tutma oyunu.Tuvalete gitme hissin geldiğinde biraz bekle(10 dk gibi)ve sonra tuvalete git.
*Planlı tuvalete gitme》Zamanlı idrarını boşalt.Örneğin 2 ya da 4 saate bir idrara çıkmak gibi.Tuvalete gitme saatleri not edilip tedavide ilerleme kontrol edilebilir.
*Sıvı alma ve diyet programı》Alkol, asitli ya da kafeinli sıvı alımı,asitli yiyecek tüketimi azaltılabilir.
*Günlük yaşam önerileri》Stresle nasıl başa çıkacağınızı öğrenip stres seviyenizi azaltabilirsiniz.Kilo fazlanız varsa kilo verebilir düzenli olarak egzersiz yapabilirsiniz.
Peki fizyoterapi programı içinde neler var?
*Pelvik Taban Kas Egzersizleri:Bu egzersizlerden bahsetmeden önce pelvik taban nedir bunu öğrenmemiz gerek.Pelvik taban;leğen kemiği dediğimiz pelvisin iç kısmını örten ve mesane,rahim, yumurtalık gibi organlarımıza destek oluşturan kas tabakamızdır. Bu egzersizler arasında en bilinenin Kegel egzersizidir. Pelvik taban kaslarının Kegels üzerinden hedeflenmesi zor olabilir. Bu yüzden önce bu kasları tanımlamak için bir egzersiz yapmak önemlidir. İnsanlar bunu yapmak için şu adımları izleyebilir:
1)İdrar yapmaya hazırlanırken, idrar akışını durdurmaya odaklanın. İnsanlar, bacaklar, kalçalar veya mide gibi diğer yakın kaslarda değil, sadece idrar akışını durduran kasları sıkılaştırmayı düşünmelidir.
2)Ayrıca içeriye doğru çeken, idrar akışını durduran veya en azından yavaşlatan pelvik taban kaslarının hissine odaklanın. Erkekler, uygun kaslar sıkıldığında penis ve skrotumun hafifçe hareket ettiğini görürler.
3)Bir kişi uygun pelvik taban kaslarını belirledikten sonra, Kegel egzersizleri yapmaya odaklanabilir. Bu egzersizde dikkat edilmesi gereken nokta yukarda da bahsettiğimiz gibi egzersizi karın ve bacak kaslarını kullanmadan pelvis kaslarını kullanarak yapmaktır.Miksiyon dediğimiz işemeye yani mesane boşaltma işlemine başladıktan sonra boşaltma işlemini durdurun》10 kadar sayın ve tekrar boşaltma işlemine devam edin.Bu egzersiz günde 4 ya da 5 tekrar yapılabilir.
*Elektriksel stimulasyon:Vajina ve rektum çevresindeki kaslara elektrotlar yerleştirilip uygulanır.Bu tedavi yöntemi stres ve urge tip inkontinansta faydalı bulunmuş ancak egzersize göre daha uzun zaman ve efor gerektirir.
*Farmakolojik tedavi:Doktorunuzun yaptığı tektikler sonucunda ilaç tedavisine gerek varsa size recete yazacaktır.
Unutulmamalı ki önce ilgili sağlık kuruluşuna gidilip sorumlu doktor,fizyoterapist tarafından değerlendirme yapılmalı.Size uygun ilaç ya da fizyoterapi programı hazırlanmalı.Bu ilaç komşuma iyi gelmiş ya da şu egzersiz komşumu çok rahatlatmış düşüncesinden uzaklaşılmalıdır.Unutmayın her hasta ve hastalık kendine özgüdür.
Etiket:Kadın sağlığı,idrar kaçırma,inkontinans,fizyoterapist,pelvik taban,kegel.
Her birimiz küçükken altına kaçırmıştır,bu durum biz küçükken gerek gelişim çagında olduğumuz gerekse halk arasında aklı ermiyor diyerek doğal karşılanmıştır.Ancak biraz yaş aldıkça görülme sıklığı artan ve özellikle kadınlarda hamilelik ,menopoz sonrası olan idrar kaçırma yani inkontinans olayı bireyi rahatsız etmekle kalmayıp günlük yaşamı olumsuz yönde etkiler ve psikolojik olarak kişiyi strese sokar.
Belki de bir çoğumuz bu durumu kendimizde yaşasak da utandığımızdan ya da bu durumu gizlememiz gerektiğini düşünerek hastaneye gitmeyi ve neden olduğunu öğrenmekte ihmal etmiş olabiliriz.
Üriner İnkontinans,istem dışı gerçekleşen idrar kaçırma,tutama olarak tanımlananabilir.Toplumda çok sık olmakla beraber özellikle 30 yaş üstü kadınların %30-40 ını etkiler.Bu sık görülmeden dolayı toplum normal yaşantının bir parçası olarak algılasa da önemli sağlık sorunudur.Peki üriner inkontonans nedir yapmamız gerekenler neler gelin hep beraber bakalım.
ÜRİNER İNKONTİNANS ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
1)Stres inkontinans:Öksürme,hapşurma,gülme,aniden ayağa kalkma ya da ağır bir şey kaldırırken karın içi basıncımız artar bunun sonucunda idrarımız damla damla ya da daha fazla olacak şekilde gelir.Bu durum mesane dediğimiz idrar kesemiz ve üretra dediğimiz idrar yolundaki kapakçıklarımızın yetersizliği ya da zayıf olmasından kaynaklanır.Doğum,gebelik ya da menapoz sonrası dönemde bu tip idrar kaçırma görülebilir.
2)Urge İnkontinans:Mesanede aniden gelen kasılmalar sonucu idrar yapma hissi oluşur.Risk faktörleri;idrar yolu enfeksiyonu,böbrek taşı ya da kumu.Bu tip idrar kaçırma başka hastalığa bağlı olarak da gerçekleşebilir;örneğin inme,parkinson,multipl skleroz.Eğer bahsettiğimiz durumlar yoksa aklımıza hiperaktif mesane sendromu gelebilir.Eğer mesane kasınız istemsiz kasılırsa günde 8-10'dan fazla sık aralıklarla idrara çıkabilir,gece idrar yapmak için uyanabilir ya da tuvalete yetişememe durumlarıyla karşı karşıya kalabilirsiniz.Bu sendromda 3-4 yudum sıvı alımı sonucu bile kendinizi çok sıkışmış hissedebilirsiniz.
3)Mikst Tip Inkontinans:Yukarıda bahsedilen urge ve stres inkontinansın aynı anda görülmesidir.
4)Taşma İnkontinans:Mesane duyularının algılanamaması sonucu mesanenin dolduğu anlaşılmaz buna bağlı olarak da kişi taşma şeklinde idrarını kaçırabilir.Eğer mesane yaralanması,üretradaki tıkanıklık,omurilik zedelenmesi,multipl skleroz ya da diyabet gibi hastalıklar varsa işemeden sorumlu sinirlerde hasara yol açacağından mesane doluluğu anlaşılmaz ve hasta idrarını kaçırır.
5)Total İnkontinans:Kişide sürekli bir idrar kaçırma hali vardır.
PEKI INKONTINANSIN TEDAVISI VAR MI?BU DURUM ORTADAN KALDIRILABILIR YA DA SIKAYETLER AZALTILABILIR MI?
Bu durumda yapmanız gereken ilk şey durumu kabullenmek olacaktır.Çünkü çoğumuz bu durumu reddedip hastaneye geç gidiyor bununla beraber durum daha da kötüleşebiliyor.Doktorunuz size birkaç test yapıp görüntüleme yöntemlerini kullanarak teşhis koyar ve gerekirse ilaç tedavisine başlayabilir.
ÜRİNER İNKONTINANS TEDAVISINDE FIZYOTERAPI/FIZYOTERAPISTIN YERI NEDIR?EGZERSIZLERLE SIKAYETLERI AZALTABILIR MISINIZ?
Doktor yönlendirmesi sonucu bu alanda uzmanlaşmış fizyoterapistler size davranışsal teknikler öğretip durumunuza özgü yapılacak olan egzersiz,elektroterapi gibi fiziksel tedavilerin kombinasyonunu içeren fizyoterapi programı hazırlarlar.
Bahsettiğimiz davranışsal teknikler neler gelin öğrenelim:
*Mesane egzersizleri》İdrar tutma oyunu.Tuvalete gitme hissin geldiğinde biraz bekle(10 dk gibi)ve sonra tuvalete git.
*Planlı tuvalete gitme》Zamanlı idrarını boşalt.Örneğin 2 ya da 4 saate bir idrara çıkmak gibi.Tuvalete gitme saatleri not edilip tedavide ilerleme kontrol edilebilir.
*Sıvı alma ve diyet programı》Alkol, asitli ya da kafeinli sıvı alımı,asitli yiyecek tüketimi azaltılabilir.
*Günlük yaşam önerileri》Stresle nasıl başa çıkacağınızı öğrenip stres seviyenizi azaltabilirsiniz.Kilo fazlanız varsa kilo verebilir düzenli olarak egzersiz yapabilirsiniz.
Peki fizyoterapi programı içinde neler var?
*Pelvik Taban Kas Egzersizleri:Bu egzersizlerden bahsetmeden önce pelvik taban nedir bunu öğrenmemiz gerek.Pelvik taban;leğen kemiği dediğimiz pelvisin iç kısmını örten ve mesane,rahim, yumurtalık gibi organlarımıza destek oluşturan kas tabakamızdır. Bu egzersizler arasında en bilinenin Kegel egzersizidir. Pelvik taban kaslarının Kegels üzerinden hedeflenmesi zor olabilir. Bu yüzden önce bu kasları tanımlamak için bir egzersiz yapmak önemlidir. İnsanlar bunu yapmak için şu adımları izleyebilir:
1)İdrar yapmaya hazırlanırken, idrar akışını durdurmaya odaklanın. İnsanlar, bacaklar, kalçalar veya mide gibi diğer yakın kaslarda değil, sadece idrar akışını durduran kasları sıkılaştırmayı düşünmelidir.
2)Ayrıca içeriye doğru çeken, idrar akışını durduran veya en azından yavaşlatan pelvik taban kaslarının hissine odaklanın. Erkekler, uygun kaslar sıkıldığında penis ve skrotumun hafifçe hareket ettiğini görürler.
3)Bir kişi uygun pelvik taban kaslarını belirledikten sonra, Kegel egzersizleri yapmaya odaklanabilir. Bu egzersizde dikkat edilmesi gereken nokta yukarda da bahsettiğimiz gibi egzersizi karın ve bacak kaslarını kullanmadan pelvis kaslarını kullanarak yapmaktır.Miksiyon dediğimiz işemeye yani mesane boşaltma işlemine başladıktan sonra boşaltma işlemini durdurun》10 kadar sayın ve tekrar boşaltma işlemine devam edin.Bu egzersiz günde 4 ya da 5 tekrar yapılabilir.
*Elektriksel stimulasyon:Vajina ve rektum çevresindeki kaslara elektrotlar yerleştirilip uygulanır.Bu tedavi yöntemi stres ve urge tip inkontinansta faydalı bulunmuş ancak egzersize göre daha uzun zaman ve efor gerektirir.
*Farmakolojik tedavi:Doktorunuzun yaptığı tektikler sonucunda ilaç tedavisine gerek varsa size recete yazacaktır.
Unutulmamalı ki önce ilgili sağlık kuruluşuna gidilip sorumlu doktor,fizyoterapist tarafından değerlendirme yapılmalı.Size uygun ilaç ya da fizyoterapi programı hazırlanmalı.Bu ilaç komşuma iyi gelmiş ya da şu egzersiz komşumu çok rahatlatmış düşüncesinden uzaklaşılmalıdır.Unutmayın her hasta ve hastalık kendine özgüdür.
Etiket:Kadın sağlığı,idrar kaçırma,inkontinans,fizyoterapist,pelvik taban,kegel.